Een boormachine is één van de basisbenodigdheden in een gereedschapscollectie, of je nu hobby-klusser bent of professional. Maar er bestaan verschillende soorten in boormachines. Zo heb je de klopboormachine voor het zwaardere werk, of een snoerloze schroefboor waarmee je op de meest moeilijke plaatstjes geraakt. Bovendien bieden we verschillende merken van boormachines aan, zoals Black+Decker, Powerplus, Bosch,.. Hieronder een overzicht van de verschillende soorten boormachines.
De verschillende soorten Boormachines
De verschillende boormachines
De klopboormachine
De huidige generatie boormachines is van een klopboorfunctie voorzien om gemakkelijker door bijvoorbeeld beton te boren. De boor wordt krachtig heen en weer bewogen in de lengte van de boor. Deze hamerbeweging verpulvert het materiaal en de roterende beweging voert het af. Het heeft altijd hetzelfde vermogen, produceert hoge toerentallen en heeft een onbeperkte autonomie. Beperkingen: kans op beschadiging van het snoer, 220Vstopcontact noodzakelijk, moeilijk in vochtige omgevingen.
Toepassing:
Normaal huis- en tuingebruik.
De boorhamer
Een boorhamer is vooral bedoeld voor het echte zware werk, zoals boren en beitelen in beton. Bij een standaard boormachine draait de boor met de klok mee in het te boren materiaal. Een boorhamer heeft dezelfde functie, maar heeft eveneens een elektropneumatische hamerfunctie welke de boor voorwaarts in het materiaal beweegt. Deze hamerfunctie is sterker dan bij een gewone boormachine.
Toepassing:
Boren in steen wordt gemakkelijker en gaat veel sneller dan met een standaard boormachine. Hij is wel zwaarder en daardoor lastiger te hanteren dan een gewone boormachine. Meestal uitgevoerd met SDS-snelspankop, gewone boren kunnen ook gebruikt worden met bijgeleverde SDS-adapter.
De zware boorhamer
Dit is een extra zwaar model van de boorhamer en kan alleen maar verticaal gebruikt worden.
Toepassing:
Extra zware modellen zijn er ook om er vloeren, funderingen, enz.. mee te bewerken.
De kolom- en tafelboormachine
Een tafelboormachine staat meestal op een tafel of werkbank, het is gemonteerd aan een kolom en het werkstuk ligt op de spantafel. Je kan met deze boormachine mooi recht boren doordat de werkstukken bovendien vastgeklemd kunnen worden. Een kolomboormachine lijkt op een tafelboormachine, maar is groter en staat op de grond.
Toepassing:
Tafelboormachine: Gaten boren voor het plaatsen van pennen, boren van schroefdraadgaten voor bouten,... Kolomboormachine: Hiermee kunnen grotere werkstukken worden geboord. Een kolomboormachine heeft dezelfde voordelen als een tafelboormachine.
De snoerlore boormachine of -hamer
Dit toestel werkt met een oplaadbare batterij, op te laden met een lader, eventueel een snellader. Het toestel kan dus autonoom gebruikt worden.De afwezigheid van een snoer werkt veiliger en is ook minder gevaarlijk in vochtige omgevingen.
De minpunten van een snoerloze boormachine of -hamer? Het heeft minder vermogen, toerentallen en is beperkter in gebruik.
De verschillende boorschachten
Een boorschacht is het uiteinde van de boor dat opgenomen wordt in de boorkop.
De vorm en lengte van de boorschacht is afhankelijk van het type boorkop.
De cilindrische schacht
Een cilindrische schacht komt het vaakst voor en wordt gebruikt in boorkoppen met 3 of 4 klembekken die je met de hand vast zet (snelspankop) of met een sleutel (tandkrans).
De rechthoekige of veelhoekige schacht
Een rechthoekige of veelhoekige schacht heeft een betere grip in de boorkop en kan zo voor het zwaardere werk worden gebruikt, zoals steenboren.
Een SDS-schacht
Boren speciaal voor boorhamers zijn voorzien van een SDS-schachtopname (SDS-plus). SDS staat voor “Schnell Drilling System” SDS-plus opname heeft een diameter van 10mm en is ideaal om gaten te boren tot 16mm.
De verschillende boorkoppen
De boorkoppen zijn onder te verdelen in twee groepen: de boorkoppen waar u gereedschap nodig heeft om het boortje te vervangen en de boorkoppen zonder gereedschap. De boorkop van de boormachine heeft een maximale opening voor boortjes.
Met een snelspan en SDS boorkop heb je geen gereedschap nodig. Hier duw je het boortje in de boorkop en vergrendel je de boorkop met een draai- of klikbeweging.
De tandkrans-boorkop
De tandkrans is vast te zetten door middel van een sleutel.
De snelspan-boorkop
Deze boorkop wordt vastgezet met een draai- of klikbeweging.
De SDS-boorkop
De boor wordt in de boorkop vastgezet met het induwen van de boor in de kop en door tegelijk de zwarte ring achteruit te trekken.
Het vermogen - de slagkracht
Naast de keuze voor het juiste type is ook het vermogen en de slagkracht belangrijk voor het gebruik. Het vermogen van de boormachine wordt aangegeven in Watt. Hoe hoger het Wattage, des te krachtiger de boormachine. Dit komt de slagkracht van de boormachine ten goede want hoe meer wattage, hoe meer slagkracht de boor heeft. De maximale slagkracht wordt vermeld in de meeteenheid Joule en geeft de energie van de boorbeweging aan. Voor normaal boorwerk in beton (diameters 5 tot 22mm) heeft u aan 2.2J voldoende. Voor grotere gaten (22 tot 30mm) wordt 3J aanbevolen.
De boorsnelheid
Ook de draaisnelheid speelt een rol, het toerental moet juist ingesteld worden. Als de draaisnelheid niet past bij de diameter van de boor of bij de hardheid van het te boren materiaal, kan de kop van het boortje verbranden. Houd de volgende vuistregels aan:
- Hoe dunner het boortje, hoe hoger de draaisnelheid mag zijn.
- Hoe harder het materiaal, hoe lager de snelheid moet zijn.
Op sommige verpakkingen van de boortjes vind je achteraan een tabel met het toerental in functie van de boordiameter. Bij sommige boormachines is het toerental alleen mechanisch in te stellen (2 standen: snel en langzaam). Een boormachine met een elektronische, traploze regelbaarheid, werkt prettiger. Bij sommige machines gebeurt dit door de aan- en uitknop meer of minder in te drukken. Bij andere via een aparte stelknop op de handgreep of de schakelaar.
Het onderhoud
- De ventilatiegleuven ter hoogte van de handgreep regelmatig reinigen of uitblazen. Dit om de afkoeling te bevorderen en de koolborstels te vrijwaren van overmatige slijtage.
- Gewone tandkrans en snelboorkoppen moeten regelmatig uitgeblazen worden. De SDS-boorkoppen evenzeer.
- De beitels regelmatig invetten alvorens ze in de boorkop te steken.
Veiligheidstips
- Loopt de boor vast en draait de machine door, dan kan je pols ontwricht geraken, of de boor breken. Zeker de boorhamer moet dan ook een slipkoppeling hebben. Dat is een mechanische beveiliging, die ongelukken kan voorkomen.
- Zet de boor in een gewone boorkop altijd goed vast met een boorsleutel.
- Verwissel je een boor of hulpstukken, trek dan eerst de stekker uit het stopcontact.
- Gebruik altijd scherpe boren. Stompe boren worden heet, breken of "lopen weg".
- Overtuig je er altijd van dat je bij het boren geen water-, gas- of elektriciteitsleidingen raakt. Er zijn speciale lasers in de handel, waarmee u verborgen leidingen kan opsporen.
- Draag bij het boren boven uw hoofd steeds een veiligheidsbril.
- Terwijl je boort moet het boorgruis met de stofzuiger opgevangen worden. Hiervoor moet de stofzuigerbuis zo dicht mogelijk bij de plek gehouden worden, zorg wel dat ze de boor niet belemmert of houd een halve tennisbal onder het boorgat en boor hierdoor. De tennisbal vangt zo alle stof op.
- Er zijn ook kleine toestelletjes in de handel die het gruis tijdens het boren opvangen.
- Zeker bij het gebruik van een slagboor zijn oordoppen aan te raden.
- Zorg dat je stevig op je voeten staat (niet op een wankel trapje dus) en hou de machine altijd met twee handen vast.